- Λέιντεν
- (Leiden). Πόλη (117.170 κάτ. το 2002) της Ολλανδίας, στην επαρχία της Νότιας Ολλανδίας (Zuid-Holland, 3.445 τ. χλμ. 2.559.477 κάτ.). Είναι χτισμένη στον ποταμό Όουντε Ράιν, βραχίονα του Ρήνου, που έχει μεταβληθεί σε διώρυγα, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα. Απέχει 15 χλμ. από τη Χάγη και αποτελεί σημαντικό οδικό, σιδηροδρομικό και υδάτινο κόμβο, έδρα διαφόρων βιομηχανιών κονσερβών, μεταλλουργίας, χημικών προϊόντων, υφαντουργίας, χαρτιού και τυπογραφίας· κυρίως, όμως, είναι γνωστή για το πανεπιστήμιό της, ένα από τα παλαιότερα και διακεκριμένα πανεπιστήμια της Ευρώπης (ιδρύθηκε το 1575), το οποίο ακόμα και σήμερα είναι το σημαντικότερο της χώρας. Το Λ., που είναι γενέτειρα μεγάλων ζωγράφων μεταξύ των οποίων και του Ρέμπραντ, δεν διαθέτει μνημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, εκτός από τη γοτθική βασιλική του Αγίου Πέτρου· αντίθετα, πλουσιότατα είναι τα μουσεία της, από τα οποία ιδιαίτερα αξιόλογα είναι το Εθνικό Μουσείο Εθνογραφίας, το Εθνικό Μουσείο της Αρχαιότητας και το Δημοτικό Μουσείο Λάκενχαλ.
Ιστορία. Η πόλη, που μνημονεύεται από τον 9o αι. με την ονομασία Leithon, άρχισε να δημιουργείται ως οχυρωμένο κέντρο, η ανάπτυξή της όμως σημειώθηκε από τον 14o αι., λόγω των υφαντουργικών βιοτεχνιών που εισήχθησαν από το Βέλγιο. Επιπλέον, το 1580, με το άνοιγμα των τυπογραφείων της οικογένειας Ελζεβίρ, άρχισε η ανάπτυξη των εκδοτικών επιχειρήσεων και των γραφικών τεχνών, που με την πάροδο του χρόνου απέκτησαν εξαιρετική σημασία. Η πόλη διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο στον πόλεμο για την ανεξαρτησία των Κάτω Χωρών από την ισπανική κυριαρχία· το 1574 μάλιστα υπέστη σκληρότατη πολιορκία, που τερματίστηκε με την κατάκλυση της γύρω περιοχής από τα νερά, καθώς οι πολιορκούμενοι κατέστρεψαν εκούσια τα φράγματα.
Απολίθωμα του μικρότερου δεινοσαύρου του κόσμου, το οποίο εκτίθεται στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην πόλη Λέιντεν της Ολλανδίας (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.